Heeft het wel zin om voor te lezen aan een baby? Hoe lees je eigenlijk voor en op welk moment van de dag? Beginnen met voorlezen aan je baby of peuter kan in het begin wellicht een beetje onwennig voelen, maar het is erg belangrijk voor de ontwikkeling van je kind! Wanneer je van jongs af aan voorleest zal je kind later beter zijn in taal en sociale vaardigheden. Je kunt daarom eigenlijk niet vroeg genoeg beginnen met voorlezen! Je zult er al snel achter komen dat het eigenlijk een heel gezellig en rustgevend ritueel is. We delen enkele tips hoe je het beste voor kunt lezen aan je baby of aan je peuter, dus lees zeker door wanneer je al vroeg wilt beginnen aan de taalontwikkeling van je kind.
De voordelen voor je kind
Allereerst; wat zijn eigenlijk de voordelen van voorlezen voor je kind? Op schoot met papa of mama luisteren naar je lievelingsboek, je zult het je ongetwijfeld herinneren van toen je zelf nog klein was. Voorlezen is echter veel meer dan alleen mooie herinneren maken! Je kind voorlezen biedt allerlei voordelen. Hierbij is het wel van belang het juiste voorleesboek te kiezen. Wanneer het boek je kindje niet aanspreekt of niet goed aansluit op de belevingswereld zal het voorlezen niet goed werken. Houd ook rekening met de illustraties; hoe jonger je kinderen zijn, hoe belangrijker mooie plaatjes zijn. Heb je het goede boek gevonden? In dat geval zal het voorlezen bijdragen aan de taalontwikkeling en woordenschat van je kind. De woordenschat en taal in kinderboeken is namelijk iets anders dan de taal die ze in het dagelijkse leven horen. Zo ontwikkelen baby’s en peuters die door hun ouders worden voorgelezen een voorsprong op gebied van taalontwikkeling. Ook leren ze beter luisteren en trainen ze hun concentratievermogen, iets dat zeker van pas zal komen wanneer ze straks naar school gaan. Ook stimuleert voorlezen de fantasie van je kind, wat zijn of haar creativiteit en probleemoplossend vermogen ongetwijfeld zal verrijken. Voorlezen kan een onrustige, huilerige baby ook weer tot rust brengen en afleiden. Een win-win situatie voor jullie allebei!
Een baby voorlezen
Het is inmiddels duidelijk dat je niet vroeg genoeg kunt beginnen met voorlezen aan je kind. Voorlezen aan een baby is dus zeker iets dat je moet doen! Dit heeft écht nut en is daarnaast ook nog eens heel leuk om te doen. Wist je dat baby’s zelfs voordat ze geboren zijn al bezig zijn met taalontwikkeling? Vanuit de baarmoeder krijgen ze al allerlei klanken en ritmes mee. Voorlezen voor je baby is daarom een perfect middel om deze taalontwikkeling al zo vroeg mogelijk te ondersteunen; taal is immers erg complex. Het is ook onderzocht dat kinderen die als baby al werden voorgelezen vaak beter zijn in taal dan kinderen die pas voorgelezen kregen vanaf dat ze twee jaar waren. Je baby voorlezen is dus zeker iets dat je moet doen! Maar hoe pak je dit het beste aan? Voorlezen aan een baby is namelijk heel anders dan voorlezen voor een peuter. Het gaat bij baby’s namelijk veel meer om de klanken, het ritme, je stemgebruik en je emoties. We delen enkele tips.
0-3 maanden
Bij een pasgeboren baby is eigenlijk het enige wat telt dat je het verhaal levendig vertelt. Uiteraard zijn ze nog niet in staat te begrijpen wat je zegt en reageren ze dus op je energie, emoties en stemgeluid. Zorg dat je baby je gezicht kan zien en houd je baby goed in de gaten terwijl je leest. Zo kun je goed zien wat je baby het leukst vindt.
3-8 maanden
Wanneer je baby enkele maanden oud is kun je beginnen met knisperboekjes. Dit zijn boekjes vol stofjes en andere materialen en objecten die geschikt zijn voor je baby om aan te raken. Meestal maken deze stofjes geluidjes, vandaar de naam ‘knisperboekjes’.
8-12 maanden
Rond deze tijd leert je baby wijzen. Dit is daarom het uitgelezen moment om voor boekjes te kiezen met duidelijke, herkenbare plaatjes. Huisjes, dieren, auto’s, bomen; de baby wijst ze graag aan, waarbij jij per plaatje het woord zegt dat erbij hoort. Herhaal dit genoeg en je baby zal straks zelf de woordjes bij de plaatjes gaan zeggen!
Een peuter voorlezen
Wanneer kun je de eerste echte woordjes verwachten van je kind? Meestal is dit rond hun eerste verjaardag. Zodra je kindje een peuter is wordt het dan ook tijd om voor boeken te gaan afgestemd op specifieke onderwerpen: hiermee leren kinderen beter relaties tussen woorden en plaatjes te begrijpen. Een onderwerp kan heel eenvoudig zijn: naar bad gaan, je verjaardag vieren, dierengeluiden; leuke figuren zoals Nijntje helpen jouw peuter deze onderwerpen en de woordjes die erbij horen te herkennen.
Zoals gezegd zijn er vele voordelen bij het voorlezen aan je kindje, waaronder bij peuters. Naast dat het ontzettend leuk is, is het ook een verbindende ervaring tussen jou en je kind waarbij de sociale-en emotionele ontwikkeling van je kind zich sterk ontwikkelt. Zoek een rustige plek op wanneer je voor gaat lezen; probeer lawaaiige plekjes zoals het raam en alle prikkels van buiten te vermijden. Omdat peuters veel woordjes beginnen te leren, is het van belang de interactie te zoeken tijdens het voorlezen. Stel soms vragen als: “Welke kleur is de krokodil?” of “Wie heeft dat gedaan?”. Zo wordt je peuter écht bij het verhaal betrokken, wat het leerproces stimuleert. Probeer ook om af te wisselen wie er voorleest. Onderzoek toont aan dat mama meestal voorleest en papa hier minder mee bezig is, terwijl een voorlezende papa van enorme waarde is voor kindjes; met name voor zoons. Een papa die voorleest draagt bij aan de verbetering van het leesgedrag wat met name bij jongens, die vaker een leesachterstand hebben dan meisjes, belangrijk is.
De keuze in voorleesboeken is belangrijk om de ontwikkeling van je peuter optimaal te ondersteunen. Het is hierbij erg leuk om samen met je peuter nieuwe boeken te kiezen. Maak je ook geen zorgen als je peuter steeds hetzelfde boekje wilt lezen, dit draagt bij aan de ontwikkeling van je kindje en is voor hun een feest van herkenning waarbij ze steeds iets nieuws ontdekken. Het is natuurlijk ook belangrijk om het voor jezelf leuk te houden; wees daarom niet bang om soms jouw favoriete voorleesboeken te kiezen. Ook kun je ervoor kiezen een serie kinderboeken met dezelfde karakters in huis te nemen. Is jouw peuter helemaal gek van één karakter? In dit geval heb je keuze uit meerdere boeken waar dit karakter in voorkomt. Zo blijft het voor jou ook leuk.
Algemene tips met het voorlezen voor je baby of peuter
Of je nu voor gaat lezen aan een baby of peuter, er zijn enkele tips die je bij beide kunt toepassen. Zo is het raadzaam om altijd een vast moment op de dag te kiezen voor het voorlezen, bijvoorbeeld vlak voor het slapen gaan. Betrek je baby of peuter ook bij het voorlezen: maak oogcontact, wijs plaatjes aan, stel soms vragen, reageer op je kind en speel met je stem; lees soms hard, soms zacht, soms snel, soms langzaam. Baby’s en peuters vinden daarnaast versjes en liedjes fijn om naar te luisteren vanwege het ritme in de woorden. Wanneer je gaat voorlezen is het aan te raden om de TV en radio uit te zetten en een rustige plek te zoeken; creëer echt even een moment voor het voorlezen. Voorlezen hoeft overigens maar vijf minuten te duren, alhoewel het natuurlijk het beste is als je hier echt even de tijd voor neemt. Dit creëert een heel andere ervaring voor jullie beide. Na een tijdje wordt voorlezen een vast ritueel waar zowel jij als je kindje elke dag naar uit gaan kijken. Een moment van rust in een dag vol prikkels, waarbij jij en je kindje samen een band opbouwen. Het voorlezen draagt daarnaast bij aan de taalontwikkeling van je kind, aan de socialisering en het prikkelt de fantasie. Je kunt daarom niet vroeg beginnen met voorlezen!
